చికిత్స  (Author: దేశరాజు)

మూడు రోజులుగా ఒకటే వర్షం.

         ఇళ్లు, వాకిళ్లు తడిసి ముద్దయ్యాయి. పైనుంచి ఇంత లావున పడుతున్న చినుకులు రోడ్డుపై గాజు బుడ్లలా పగులుతున్నాయి. నీళ్లు మెరుపు పాముల్లా సరసరా జారిపోతున్నాయి. వర్షం కాస్తంత తెరిపినిస్తే గబగబా కాలువ అవతల వున్న పొలంగట్టుకు వెళ్లి, తనకు కావాల్సిన ఆకులు నాలుగు తెంపుకు రావాలని చూస్తోంది ఆమె. అవి తన కోసం కాదు. తమ్ముడి కొడుకు కోసం. లేకలేక పుట్టిన మేనల్లుడి కోసం.

         తమ్ముడు అంటే సొంత తమ్ముడేం కాదు. అలాని, పరాయివాడూ అనలేదు.

          చాలా ఏళ్ల క్రితం, ఇలా వర్షం కురిసే ఓ తెల్లవారుజామున అదే ఊర్లోని కలవారి ఇంట్లో ఆమె పుట్టింది. అందరూ ‘లక్ష్మీదేవి వచ్చింది’ అని అనుకున్నారు. కానీ, వారికి ఆ సంతోషాన్ని మిగల్చకుండా ఆమె తల్లి వెళ్లిపోయింది. ఆ ఆసామీ తెలివైనవాడు. ఇంట్లో ఆడ మనిషి లేకుండా, ఆడ పిల్లను పెంచలేననే కాకుండా; మరో ఆడతోడును వెతుక్కున్నా అడ్డం అవుతుందన్న ఉద్దేశంతో, పూర్తిగా తెల్లారకుండానే పనివాళ్లలో నమ్మకమైన దాన్ని పిలిచి, బిడ్డను చేతిలో పెట్టి, రెండెకరాలు కూడా ఇస్తానని చెప్పి రహస్యంగా పురిటి మైల కడిగేసుకున్నాడు.

         అతి రహస్యం బట్టబయలు అన్న నానుడికి తగినట్టుగానే.. ఆమె పుట్టుక, అప్పగింతల విషయం ఊరంతా గుప్పుమంది. కాకపోతే కలవారి రహస్యం కాబట్టి ఎవరూ బహిరంగంగా మాట్లాడుకోలేదు. ఎప్పుడైనా ఆడవాళ్ల మధ్య గుసగుసలు సాగినా ‘‘బావుందే.. ఎంతైనా మగాడు. ఆడపిల్లను ఏం సాకుతాడు? తరువాత వచ్చేది సరిగా చూసుకుంటుందా? ’’ అని వాళ్లలో వాళ్లే సమాధాన పడేవారు. రెండో ఆమె రానే వచ్చింది. మొగుడినే కాదు, తనతోపాటు తెచ్చిన ఆస్తిని, అత్తింటివారి ఆస్తిని కూడా తన గుప్పిట్లోనే వుంచుకుంది.

         ఊరంతా ఆమెను చూసి అసూయ పడేవారు. ‘ఎంత బావుందో, ఎలాటి చీరలు కడతాదో, నగలు ఎంత బావున్నాయో’ అని విశేషంగా చెప్పుకునేవారు. కానీ, ఏడాదే కాదు.. రెండు మూడేళ్లు గడిచినా ఆ రెండో ఆమె ఏ విశేషమూ చెప్పలేకపోవడంతో పరిస్థితి మారిపోయింది.

         అన్నాళ్లూ ఆమె గురించి గొప్పగా చెప్పుకున్న వాళ్లే ‘‘ఎన్నుంటే ఏం? కడుపున ఓ కాయ లేనప్పుడు.. ’’అని నాలుక చప్పరించేసారు. ఆమెలో కూడా పొగరు అణిగిపోయింది. దూకుడు తగ్గిపోయింది. ముఖంలో విచారం కమ్ముకుంది. భర్తను ఒప్పించి హోమాలు, పూజలు చేసింది. కొన్నేళ్లకు కడుపు పండింది. పండంటి కొడుకు పుట్టాడు. ఒక్కగానొక్కడు.. దేనికీ లోటు లేదు. అల్లారు ముద్దుగా పెరిగి, చివరకు మొద్దబ్బాయిలా తయారయ్యాడు.

         కొన్నాళ్లకి ఒకట్రెండేళ్ల తేడాతో తల్లిదండ్రులిద్దరూ వెళ్లిపోయారు. కూర్చుని తిన్నా కరగని ఆస్తి వుండటంతో, లక్షణమైన అమ్మాయినిచ్చి బంధువులే ఆ మొద్దబ్బాయ్ వివాహం జరిపించేశారు.

         ***

         ఆ తెల్లవారు జామున పనిదానికి అప్పగించిన పిల్ల కూడా పెరిగి పెద్దయ్యింది. కానీ, పేదరికం వల్ల చదువుసంధ్యలు అబ్బలేదు. పనిపాటలు మాత్రం బాగా వంట బట్టాయి. నాలుగిళ్లలో పని చేసుకుని, దొరికినప్పుడు పొలంలో పనిచేసుకునే తల్లికి ఎప్పుడూ చేదోడుగా వుండేది. అలాగే, తల్లికి తెలిసిన పసరు వైద్యం కూడా నేర్చుకుంది. తమ్ముడు ఎంత మొద్దో, ఆమె అంత చలాకీగా వుండేది.

         కాలంతోపాటు ఊరు మారింది. ఆధునిక హంగులెన్నో వచ్చాయి. కానీ, ఎప్పుడో వచ్చిన ధర్మాసుపత్రి మాత్రం వెనుకడుగు వేయడంలో పోటీ పడుతోంది. కావాలంటే క్షణాల్లో మందు దొరుకుతుంది. కానీ, పక్క టౌనుకు పోతే తప్ప ప్రాణాలు కాపాడే మందులు దొరకవు. అందుకే చాలా మందికి ఆమె నాటు వైద్యమే దిక్కయ్యేది.

         బిడ్డతోపాటు ఇచ్చిన రెండెకరాలను పదెకరాలు చేయలేకపోయినా, ఎలాగోలా ఉన్నదాన్ని మాత్రం నిలబెట్టుకో గలిగింది పనామె. ఒకే ఊరు కావడంతో ఆ ఇంటి విషయాలు ఈ ఇంటికీ, ఈ ఇంటి విషయాలు అక్కడికీ తెలుస్తూనే వుండేవి. అందుకే కూతురు పెద్ద మనిషి అయ్యిందని తెలిసినప్పుడు ఆ ఆసామీ, పని దాన్ని పొలం దగ్గరకు పిలిపించి, కూతురుకు వేయమని జత బంగారు గాజులు ఇచ్చి పంపించాడు.

         ఆ విషయం రెండో భార్యకు తెలియడంతో ఇంట్లో పెద్ద గొడవ అయ్యిందనీ, అప్పుడు ఆ ఆసామీ చేయి చేసుకున్నాడనీ అలా తగలరానిచోట దెబ్బ తగలడంతోనే ఆ రెండో భార్య చనిపోయిందని.. ఆ బాధతోనూ, భయంతోనూ కుమిలిపోయి రెండేళ్లకి గుండెపోటుతో ఆసామి కూడా వెళ్లిపోయాడని ఊళ్లో అనుకుంటారు.

         కన్నతల్లి ఆమె భూమ్మీద పడ్డప్పుడే పోతే, తండ్రి ఊహ తెలిసాకే పోయాడు. అయినా, రెండు సందర్భాల్లోనూ ఆమె నిస్సహాయంగానే మిగిలిపోయింది. కానీ, వయసు వ్యత్యాసం ఎక్కువగా వుండటం వల్ల సవతి తమ్ముడితో కజ్జాలు పెట్టుకోకుండా, పెద్దరికంగా వ్యవహరించేది.

         సవతి తల్లికి మల్లేనే, తమ్ముడికీ తొందరగా పిల్లలు కలుగలేదు. మంచో, చెడో చెప్పడానికి పెద్దవాళ్లిద్దరూ ఎలాగూ లేరు. కానీ, పిల్లల కోసం అత్తగారు చేసిన పూజలు, పునస్కారాల గురించి బంధువుల దగ్గర ఆ తమ్ముడి భార్య చాలసార్లే వినింది. దాంతో చొరవ చేసి హోమాలు, జపాలు జరిపించింది. మొగుడ్ని వెంటేసుకుని తీర్థ యాత్రలు చేసింది. కానీ, ఏళ్లు గడిచినా కడుపులో కదలిక రాలేదు. ఎక్కడా ఫలితం లేకపోవడం వల్లనో; ఏమో ఈ అవకాశాన్ని మాత్రం ఎందుకు వదులుకోవాలని అనుకోవడం వల్లనో- ఆడపడచు పసరు వైద్యం వైపు మరదలు మనసుమళ్లింది.

          ‘‘పిల్లలు కలగాలంటే చేయాల్సింది కాపురంగానీ, తీర్థ యాత్రలు కాదు’’ అని తన దగ్గరకు వచ్చిన మరదల్ని ఆమె సున్నితంగా మందలించింది. చిన్న సీసాలో ఆకు పసరు ఇచ్చి రాత్రి పడుకునే ముందు తాగమని చెప్పింది. మందుల పుణ్యమో, పసరు మహత్యమోగానీ త్వరలోనే ఆమె తల్లి అయ్యింది.

         ఆ సంతోషాన్ని ఆడపడుచుతో పంచుకుంటూ, మంచి చీర పెట్టింది.

         విషయం తెలుసుకున్న తమ్ముడు ‘‘అదేదో పిచ్చి పసర్లు ఇస్తే తాగడానికి నీకు బుద్ధి వుండక్కర్లేదా? ’’ అని భార్యపై కోప్పడ్డాడు. కానీ, తండ్రి అవుతున్నందుకు లోలోన చాలా సంతోషపడ్డాడు.

         ***

         అలా లేకలేక పుట్టిన మేనల్లుడికి ఇప్పటికి నాలుగు రోజుల్నించి జ్వరం. మూసిన కన్ను తెరవడం లేదు. ఈ వర్షాల్లో పసివాడిని పట్టణం తీసుకు వెళ్లడానికి కుదరదు. డాక్టర్లూ వచ్చే అవకాశం లేదు. అన్నీ ఆలోచించిన ఆమె అంత వర్షంలోనూ కాలువవైపు నడవక తప్పలేదు. ఎగువ నుంచి నీరు వస్తూ వుండటంతో ఎప్పుడూ లేని వడిలో వుంది కాలువ. ఇలాంటప్పుడు కాలువ దాటడం అసాధ్యమని ఆమెకు అర్థమైంది. ఒడ్డునే నిలబడి జాగ్రత్తగా ప్రతి మొక్కనూ పరికించి చూసింది. తనకు కావాల్సిన వాటి కోసం అడుగు ముందుకు వేసేసరికి కాలు జారింది. అంతలోనే ఏదో కస్సున దిగింది. క్షణకాలం ఆమె కంపించి పోయింది.

         అందుకు కారణం అదే కాలువ వడ్డున మరణించిన తన పెంపుడు తల్లి గుర్తుకురావడమే.

         ఇలాంటి వర్షాకాలపు సాయంత్రమే, ఏవో ఆకుల కోసం వెళ్లిన ఆమె తల్లి కాలు జారి కాలువలో పడిపోయింది. సుడులు తిరిగే ప్రవాహం ఆమెను చుట్టేసుకుంది. వున్న ఒక్క అండా పోయేసరికి ఆమె తల్లడిల్లి పోయింది. ‘‘వద్దంటుంటే ఇనకుండా పోయావు కదే తల్లో’’అని గుండెలు బాదుకుంది.

         నిజమే, తల్లి వెళ్తుంటే ‘ఇంత వర్షంలో ఏల పోవాల? ’ అని వారించింది. తల్లి ఒక్కటే మాట అంది. ‘‘బిడ్డా, చికిత్స చేయడం అవుసరం కాదు, ధర్మం. మనం చేసే చికిత్స మనిషికి కాదు, మనసుకి’’ అని గబగబా వెళ్లిపోయింది.

         అలా తల్లి అందించిన ధర్మాన్ని ఆమె ఇప్పుడు కొనసాగిస్తోంది.

         వర్షానికి తడుస్తూ, వణుకుతూ కాలును పైకి మడిచి చూసుకుంటే, ముల్లు కనిపించింది. దాన్ని జాగ్రత్తగా పీకి పడేసి ‘పసివాడికి ఆయుష్షు పోయడానికే ఆ భగవంతుడు తన ఆయుష్షు తీయలేద’ని ఆమె మనసులోనే నమస్కరించుకుంది. కాసేపు వెతికి కావాల్సిన ఆకులు తీసుకుని నేరుగా తమ్ముడి ఇంటికే పోయింది.

         మరదలు ఎదురొచ్చి లోపలకు తీసుకెళ్లింది. నేరుగా పెరట్లోకి దారితీసిన ఆమె, తను తెచ్చిన ఆకులు నూరి, తన కొంగుతోనే వడగట్టి, తన ఇంటి నుంచి తెచ్చుకున్న మందులేవో అందులో కలిపి మేనల్లుడు పడుకున్న గదిలోకి వెళ్లింది. వాడిని వళ్లోకి తీసుకుని, ఎడమ చేత్తో పెదవులు లాగి కుడి చేతిలోని పసరును ఒక్క బొట్టు నోట్లోకి జారవిడిచింది.

         తమ్ముడు, మరదలూ ఊపిరి బిగబట్టుకుని చూస్తున్నారు.

         ఆ పిల్లాడి పెదవులు మూతపడిపోవడంతో ఆ పసరు కిందకు జారిపోయింది. దాంతో ఆమెలోనూ కంగారు మొదలయ్యింది.

         వెంటనే చురుగ్గా ఆలోచించిన ఆమె, వానలో తడిసిన తన జుట్టును ముందుకు వేసుకుని, పిల్లాడి ముఖం మీద నీళ్లు చిలకరించింది. దాంతో సూచన ప్రాయంగా వాడిలో ఏదో కదలిక కనబడింది. అదే అదనుగా బలవంతంగా వాడి పెదాలు మళ్లీ విడదీసి మరో పసరు బొట్టు నోట్లో పోసింది. పళ్ల సందుల్లోంచి అది లోపలకు జారింది. ఒక్క క్షణం గడిచింది. చూస్తున్న వాళ్లకి ఓ యుగం గడిచింది. ఆమె మరో బొట్టు జార విడిచింది. కాసేపటికి ఇంకో రెండు, మూడు బొట్లు జారాయి. బహుశా పసరు గొంతు వరకు చేరి వుంటుంది. పొడారిన పిల్లాడి గొంతులో దగ్గు వచ్చింది. దగ్గుతోపాటు పిల్లాడి శరీరం కాస్త ఎగిరిపడింది. ఆమె ముఖంలో వెలుగొచ్చింది. సంతోషంతో మేనల్లుడి గుండెలను గబగబా రాసింది.

         పిల్లాడిలో కదలిక రావడంతోనే టపటపా లెంపలు వేసుకుని, అటూ ఇటూ తిరుగుతూ గోడలకు వున్న దేవుళ్ల పటాలకు మరదలు దణ్ణాలు పెట్టుకుంది. కాసేపటికి పిల్లాడు నెమ్మదిగా కళ్లు తెరిచాడు. తన కష్టం ఫలించిన ఆనందంలో, ఆమె అలాగే గోడకు జార్లబడిపోయింది, అలసటగా. కోలుకున్న కొడుకును తల్లి ఆనందంతో ఏడుస్తూ వళ్లోకి తీసుకుంది.

         అక్కసుతో తాను అక్కకు చేసిన అవమానాలు గుర్తుకు వచ్చాయనుకుంట.. లజ్జతో తమ్ముడు గబగబా వచ్చి అక్క పాదాలపై పడిపోయాడు. వెంటనే కాళ్లు వెనక్కు తీసుకుంది. ఇంతలో మరదలు కూడా వచ్చి కాళ్లపై పడింది. తనని మాత్రం ఆమె తన కౌగిట్లోకి తీసుకుంది.

         అప్పుడు ఆమె కళ్లలో నీళ్లు చిప్పిల్లాయి - మేనల్లుడికి చికిత్స చేస్తే, తమ్ముడిలోనూ గుణం కనిపించినందుకు; తన తల్లి చెప్పిన చికిత్సా ధర్మం నెరవేరినందుకు.